موتور جست و جوی معنایی 

داسكاس جستجوي معنايي را جستجويي مي‌داند، كـه نتـايج معنـادار توليـد مـي‌كنـد؛ خصوصاً زمانيكه موارد بازيابي شده هيچ يك از كليـدواژه‌هـاي عبـارت جسـتجو را دربـر ندارند.  وي بيان ميكند كه در جستجوي سنتي، اطلاعاتي را كه جستجو كرده‌ايم، دريافت ميكنيم و در اكثر مواقـع اطلاعـاتي را كـه واقعـاً بـه دنبـال آن بـوديم، دريافـت نمـي كنـيم.جستجوي معنايي بـراي بهبـود نتـايج جسـتجوي موتورهـاي جسـتجوي عـادي، فنـاوري‌هـاي وب معنـايي و موتـور جسـتجو را ادغـام مـي‌ كنـد و در نسـل بعـديِ موتورهاي جستجو كه براساس وب معنايي ساخته شده‌انـد، تكامـل مـي‌يابـد.

موتور جستجوی‌های معنایی، متفاوتي نسبت به ديگر موتورهاي جستجو وجود دارند. يك موتور جستجوي معنـايي، اطلاعـات معنايي دربارة منابع وب را ذخيره مي‌كند و با در نظرگرفتن بافتي كه منبع وب در آن قـرار گرفته، قادر به حل پرسش‌هاي پيچيـده اسـت. موتورهـاي جستجوي عادي، مبتني بر كليدواژه هستند، و جست وجو را بر اساس آن انجام می‌دهند، این درحالی است که موتورهای جست‌وجوی معنایی مبتنی بر معنا هستند و اهمیت زیادی به مفاهیم می‌دهند، مانند پردازش زبان طبیعی به منظور ارائه صفحات مرتبط و دقیق. هدف موتورهای جست‌وجوی معنایی روشن کردن و شناسایی معنای واقعی عبارت جست‌و‌جو است. برای مثال زمانی که کاربر عبارت ساخت عضلات قوی را جست‌وجو می‌کند، موتور جستجوی معنایی ممکن است اطلاعاتی مربوط به یوگا نیز ارائه دهد، حتی اگر کلیدواژه‌های جست‌وجو شده در این صفحات موجود نباشند. موتور جستجوی معنایی توانایی درک بافتی را که کلمات در آن استفاده می‍شوند، دارد و این به نتایج هوشمند و مرتبط منجر می‌شود.  این موتورهای جست‌وجو همچنین تکثر و تعدد معانی ( کلمه‌ای که بیش از یک معنی دارد) و هم‌معنایی ( چندین کلمه که یک معنی دارند) را به خوبی درک می‌کنند و با توجه به آن ، نتایج را ارائه می‌دهند. براي مثال، كلمات treat, heal, cure هر سه به معناي درمان هستند؛ كلمـه treat بـه معنـاي انجـام مسـاعدت‌هـاي اجتمـاعي نيـز بـه كـار مي‌رود، در حالی که در پزشکی به معنای درمان است.  همه این موارد را یک موتور جستجوی معنایی در نظر می‌گیرد.

تفاوت موتور جستجوهای معنایی و عادی

قاسم و رحمانی برخی برخی از تفاوت‌های موتورهای جستجوی عادی و معنایی را چنین بیان می‌کنند:

موتور جستجوي عادي: در قسمت اعلان موتور جستجو، كليدواژه را وارد مي‌كنـيم. تكثر و تعدد معاني و هم‌معنايي را درك نمي‌كند و معاني اصـطلاحات را نمـي‌دانـد. يـك موتور جستجوي معمولي صفحة وبي را كه حـاوي كلمـات مشـابه بـا كلمـات نوشـته شـده توسط کاربر است، مرتبط‌تر در نظر می‌گیرد و در لیست نتایج جستجو در سطح بالاتر ارائه می‌دهد. توانایی اداره پرسش‌های طولانی را ندارد.

موتور جستجوی معنایی: در قسمت اعلان موتور جستجو، پرسش را می‌نویسیم. تکثر و تعدد معنای و هم‌معنایی را درک می‌کند و معانی اصطلاحات را می‌داند. برای درک بافتی که کلمات موجود در صفحه در آن قرار گرفته‌اند و به منظور تطابق دقیق با سوال کاربر طراحی شده است. توانایی اداره پرسش‌های طولانی را دارد.

شاخص‌های عملکرد موتور جستجوهای معنایی

جستجو براي مترادف‌ها: در اين شاخص يك موتـور جسـتجوي معنـايي مـي‌بایست مترادف‌ها را در يك بافت صحيح و بـا معـاني صـحيح ارائـه دهـد . بـراي مثـال جسـتجوي عبارت  how to check for diabetes ،ركوردهايي كه شامل واژه‌هاي test و diagnosis اسـت را نيزبازيابي مي‌كند كه همه به معناي پزشكي آنان به كار رفته‌اند.

جستجوي مفهومي: از يك موتور جستجوي معنايي ايدئال انتظار مي‌رود كـه مفـاهيم را تشخيص داده و با توجه به آنها نتايج مرتبط‌تري را ارائه دهد. بـه عنـوان مثـال جسـتجوي عبارت Build strong Abs  در موتورهاي جستجوي معنايي، ركوردهايي در مورد يوگـا نيـز بازيابي مي‌كند.

ارائه نتايج يكسان براي پرسوجوهاي حـاوي نحـو متفـاوت و معنـاي مشـابه : هنگامی که یک پرسش با ترکیب‌های متفاوتی ارائه می‌شود موتور جستجوی معنایی باید نتایج یکسانی را بازیابی کند.

تعميم يك مفهوم كلي به اجزا آن: زماني كه عبارت جسـتجو بـه صـورت كلـي بيـان مي‌شود، نتايج ارائه شده توسط موتور جستجو بايد خاص باشـد. «ميـوه» يـك مفهـوم كلـي است كه شامل مواردي از قبيل سيب، پرتقال وغيره است. اگرعبارت ” which fruit has the most vitamin C”را در موتور جستجوي Lexxe جستجو كنيم، توت فرنگي را به عنـوان يـك جواب خاص در نظر مي‌گيرد و آن را در ابتداي ليست نتايج جستجو مي‌آورد و ميـوه‌هـاي ديگررا در پايين ليست نتايج ارائه مي‌دهد.

نمايش اشكال مختلف دستوري پرس‌وجـو: بـراي مثـال عبـارت  improving writing skills را در نظــرمــي‌گيــريم. اگــر اشــكال مختلــف دســتوري مثــل improve ،improved، improvement ،improves ،را به كار بريم، نتايج ارائه شده نبايد تغيير كند.

 هفت موتور جستجوی معنایی 

آنچه که در زیر می‌آید ۷ موتور جست‌وجویی است که از الگوریتم رتبه‌بندی معنایی استفاده می‌کنند.

Kngine : موتور جست‌وجوی وب ۳ که برای تهیه نتایج معنادار طراحی شده است؛ مانند پاسخ به پرسش‌های کاربر. هدف Kngine سازماندهی دانش و تجارب انسانی و قابل دسترس ساختن آن برای همگان است. Kngine کارش را از اکتبر ۲۰۰۸ آغاز کرده و تاکنون بیش از ۱٫۶ میلیارد تکه داده درباره بیش از ۹ میلیون مفهوم را در خود جای داده است.

DuckDuckGo: موتور جست‌وجویی همراه با ویژگی‌های بسیار که حتی می‌تواند شما را وادار به ترک گفتن گوگل کند. DuckDuckGo موتور جست‌وجوی Semantic بسیار قدرتمندی است که در ضمن کارش به دقت به حریم خصوصی کاربر احترام می‌گذارد و خبری از اسپم های گوگل نیز در آن نیست.

Factbites: هدف این موتور جست‌وجو ارایه‌ی جملات معنادار متناسب با عبارت مورد جست‌وجو است. Factbites پیوندی است بین موتور جست‌وجو و دانش‌نامه.

Cluzz: نتایجی از گراف‌های Semantic گرفته تا تصاویر و اصطلاحات مربوط را تحویل کاربر می‌دهد.

Hakia: موتور جست‌و‌جویی که نتایجی از همه بخش‌ها شامل اخبار، بلاگ‌ها، منابع قابل اعتماد، ویدیو و تصاویر است. از میان این بخش‌ها، اخبار، بلاگ‌ها، منابع قابل اعتماد و گالری‌ها توسط تکنولوژی معنایی hakia به نام QDEXing تهیه می‌شود و وب، ویدیو و تصاویر از تکنولوژی رتبه‌بندی Semantic این موتور جست‌وجو بهره می‌جویند.

Quertle: با کمک ترکیبی از روش‌های زبان شناختی، Quertle به یاری پایگاه‌داده‌اش که از ۲۵۰ میلیون رابطه تشکیل شده است، اطلاعات تعریف شده درون اسناد را می‌یابد و آنهایی را که مرتبط با عبارت شما هستند نمایش می‌دهد.

Yebol: هدف این موتور جست‌و‌جو، ایجاد پایگاه‌دانش و نتایجی بر پایه جست‌و‌جوی Semantic است. Yebol با استفاده از الگوریتم‌ها و دانش انسانی سعی در ایجاد مجموعه‌ای از اطلاعات برای هر مورد جست‌و‌جو دارد. در این موتور جست‌و‌جو به جای لیست کردن نتایج، صفحات و محتوا دسته‌بندی می‌شوند.

منابع:

-دری، راحله. “مقايسه و ارزيابي موتورهاي جستجوي معنايي”. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30.  شماره 2. زمستان 1393.

-Doszkocs, Tamas. 2010. Semantic search engines mean well. Online,34 (4): 36- 42.

-Messieh, Nancy. 2010. Top 7 semantic search engines as an alternative to google.http://www.makeuseof.com/tag/top-7-semantic-search-engines-alternative-googlesearch (accessed May 4, 2012).

-Imielinski, Tomasz and Alessio Signorini. 2009. If you ask nicely, I will answer: semantic search and today’s search engines. In proceedings of IEEE international conference on semantic computing. Berkeley. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.155 (accessed June 24, 2012)