طراحان شركتهاي متفاوت نرمافـزاري از جملـه «مايكروسـافت»، «كالـدرا» و ديگـر طراحان رابط كاربر، بر اين باورند كه رابط كاربر مطلوب شـرايطي را فـراهم مـيكنـد كـه كاربر بتواند آنچه قصد انجـام آن را دارد، بـه راحتـي بـه رايانـه منتقـل كنـد. بـه نظـر آنهـا، برقراري ارتباط شفاف بين رايانه و كاربر از مهمترين اهداف در طراحي رابط كاربرهاسـت كه در نهايت به رضايت كاربر ميانجامد. بـدين منظـور، معيارهـاي زيـر مـورد توجـه قـرار گرفته است:
-
ثبات
يك صفحه رابط با ثبات، به كاربر اجازه ميدهد تا دانش و آموختههاي قبلي خـود را به كار گيرد. يك محيط بـا ثبـات، جـو آشـنايي را فراهم ميكند كه باعث يادگيري راحتتر كاربر ميشود. شركت مايكروسافت (٢٠٠٣) بـه عنوان نمونـه بـه نـسخههـاي متفـاوت سيـستم عامـل وينـدوز اشـاره مـيكنـد كـه متـداول و متعارف بودن شكل رابط كاربر در آنها رعايت شده است. كـاربري كـه بـا طـرز اسـتفاده از يك صفحه ويندوز آشنا باشد، ميتواند كار با صفحههاي ويندوز ديگر را هم به راحتي فرا گيرد. ثبـات و متـداول بـودن شكل و فرم صفحه، دخالت حافظه كاربر را تا جايي كه ممكـن باشـد كـمرنـگ مـيكنـد. مندل ( Mandel، 2003) در اين زمينه معتقد است، نياز براي بخاطر آوردن اسامي ركوردهـا و يا رسيدن به موضوعات مختلـف ماننـد پوشـههـا (Folders) فـضاي زيـادي را در ذهـن كاربر اشغال ميكند. اگر رابط كاربر، كاربر را ملزم كند همه اينها را به خاطر بـسپارد، ايـن اطلاعات در اكثر موارد در حافظه طولاني مدت شخص باقي نميماند و پس از مدتي به ياد آوردن آنها مشكل است. رابط كاربر بايد تا حد ممكن دخالـت حافظـه را كـم كنـد. يـك رابط كاربر متداول، به حافظه كوتاه مدت كاربر اعتماد ميكند.
-
سادگي و وضوح
بهترين رابطـان كـاربر از طراحـي سـاده برخوردارنـد. طرحهـاي سـاده، يـادگيري و استفاده را آسان ميكنند و به رابط كاربر، ثبات و استحكام ميبخشند. كاربر نبايـد بـه يكباره با حجم زيادي از اطلاعات روبرو شود، بلكه بهتر است مقدار زيادي از اطلاعـات را به گونهاي جاي داد كه صفحه شلوغ به نظر نرسد. به اعتقاد مندل، اكثر انـسانها وقتـي بـا حجم زيادي از اطلاعات روبرو ميشوند، ميترسند. به نظر وي، رابط كاربر بايد تلاش كند تا ميتواند حضور اطلاعات را دوستانه جلوه دهد و آنها را پله پله و به صورت يـك رونـد در نظر گيرد. در هر صورت، كاربر نبايد ناگهان در دريايي از اطلاعات غوطهور شود. همچنين، رابط كاربري كه از وضوح و شفافيت برخوردار باشد، تا حد بسيار زيادي از اشتباهات جلوگيري كرده، اطلاعات مهم و اساسي را برجسته و قابل مشاهده مينمايـد و كاربر را به سمت يادگيري و استفاده راحتتر، هدايت مينمايد. به نظـر فـراري، رمـز وضوح و شفافيت رابط كاربر، در سادگي است.
-
رهنموني
كاربر بايد هميشه آگاه و مطلع نگه داشته شود و بـازخورد بـه سـرعت آمـاده شـود. همچنين، بازخورد بايـد بـا مـورد مربـوط تناسـب داشـته باشـد. بـراي مثـال اگـر در قـسمت جستجو، كاربر، كليدواژهاي را وارد ميكند و نتيجـه صـفر مـيآيـد، نظـام بـه سـرعت پيـام ميدهد: «مطمئن هستيد ديكتـه را درسـت نوشـتهايـد؟» يـا «كليـدواژه خيلـي عـام اسـت. از كليدواژه خاصتري استفاده كنيد» و اگر كاربر عملي انجـام مـيدهـد كـه قابـل اجراسـت، پيغام اخطاردهندهاي بايد وي را آگاه كند.
-
زيبايي
هر عنصر ديداري كه روي صـفحه نمـايش ظـاهر مـيشـود، توجـه كـاربر را جلـب ميكند. محيط نمايش بايد به گونهاي باشد كه كـاركردن در آن، جالـب باشـد و بـه درك بهتر اطلاعات موجود در صفحه كمك كند. به عنوان نمونه، نـوع قلـم بـه كـار رفتـه؛ بهتـر است از نوع قلمهاي آشنا براي كاربر و خوانا باشد.
-
گرافيك و تركيب رنگها
صفحه كاربر گرافيكي از لحاظ مفهوم، بهتـر از صـفحههـاي غيرگرافيكـي عمـل مـيكنـد. در صـفحات گرافيكـي، رنـگ، مؤثرترين عامل در جلب رضايت كاربر به شمار ميآيـد. همچنـين، تـأثير رنـگ بـر ادراك كاربر سنجيده شد. آبي و قرمز تضاد معنايي دارند و به طور سنتي، قرمـز رنـگ گـرم اسـت كه ميتواند در جذب كاربر به كار رود. در حاليكه مفهوم رنگها از فرهنگـي بـه فرهنـگ ديگر ممكن است متفاوت باشد. رنگ قرمز بـراي نمـايش موضـوعات مهـم و قابـل توجـه، مناسب است. به عنوان نمونه، اصطلاحات پيشنهاد شده توسط نظام كـه بـه ميـزان بـالايي بـا جستجوي كاربر در ارتباط است، ميتواند با رنگ قرمز نمايش داده شـود. از سـوي ديگـر، رنگ آبي اغلب به عنوان رنگ سرد در نظر گرفته ميشود كه ميتوانـد بـراي اصـطلاحات پيشنهاد شده توسط نظام كه ارتباط موضوعي كمي با جستجوي كاربر دارد، مناسب باشد.
-
استفاده از پيامها و علائم اخطاردهنده
توجه به پيامها و علايم اخطاردهنده از جمله مـواردي اسـت كـه در هـدايت كـاربر بسيار تأثيرگذار است. به عنوان نمونه، اگر فايلي يافت نميشود، از طرف نظـام پيـام «فـايلي يافت نميشود» به كاربر داده شود. براي اينكه همه كاربران به هر زباني بتوانند اين دستورها و اخطارها را متوجه شوند، ميتوان از تـصوير اسـتفاده كـرد. يـك تـصوير مـيتوانـد جـاي چندين كلمه يا جمله را بگيرد و همان مفهوم را برساند. اما ممكن است ايـن مفـاهيم، بـراي همه يكسان نباشد. پس بايد به علايم گرافيكي كه استفاده ميشود، توجه داشت. استفاده از يك ٨ ضلعي قرمز رنگ با كلمه توقف در وسط آن، ممكن است در همه جاي دنيـا معنـي توقف ندهد، ولي يك دايرة قرمز رنگ كه روي آن يك دست گشاده باشـد، بهتـر مفهـوم توقف را ميرسـاند. پـس بهتـر اسـت از علايمـي كـه مفهـوم جهـاني دارنـد، اسـتفاده شـود.
-
انعطافپذيري
از ديگر ويژگيهاي عمومي رابط كاربرهاي مطلوب، قابليـت انعطـافپـذيري اسـت. بهترين و موفقترين رابط كاربرها به گونهاي طراحـي مـيشـوند كـه خواسـتههـاي متفـاوت كاربران را مهيا كنند. به عنوان نمونه، مرورگر ويندوز از شركت مايكروسافت به كـاربران، هم از طريق صفحه كليد و هم به وسيلة فرمان Copy ، اجـازه نـسخهبـرداري از بايگـاني را ميدهد و يا اينكه كاربر اين امكان را داشته باشد هم از طريق موشواره و هـم صـفحه كليـد كليد فرمانها را صادر كند. بكارگيري صفحهكليد به عنوان ميانبر براي فراميني است كـه در حالت عادي يعني هنگام كار با موشواره براي اجراي آن فرامين به انتخاب چندين منـو نيـاز ميباشد. همچنين، قابليت انعطافپذيري، ميتواند در تغيير رنگ صفحه توسـط كـاربر نيـز مدنظر قرار گيرد.
-
توجه به اصول روانشناسي
اصول روانشناسي در تمام مراحل ايجاد يـك كـاربر، نقـش اساسـي ايفـا مـيكنـد. شكلها، رنگها، تصويرها، كلمهها و تكتك عناصر بـه كـار رفتـه در رابـط كـاربر، بايـد بـر اساس اصول روانشناسي شكل گيرد تا يك محيط راحت و دوستداشتني را بـراي كـاربر فراهم نمايد. رابط كاربر بايـد بـا فيزيـك، ادراك و تواناييهـاي شـناختي كـاربر مـرتبط باشد. روانشناسي شناختي، نحـوة عملكـرد ذهنيـات انـسان اسـت: چگونـه فكـر مـيكنـيم؟، چگونه به خاطر ميآوريم؟ و چگونه ياد ميگيريم؟
-
تسلط به محيط
بر اساس اصول روانشناسي، وقتي كاربر راضي به نظر ميرسد كـه بـر محـيط خـود مسلط باشد و كارهايي كه انجام ميدهد، به طور قطع به نتيجه برسد. كاربر بايد قـادر باشـد گام اول را بردارد و شروع به جستجو كند و نظارت تمام اعمـال را بـه دسـت گيـرد. وقتـي كاربر، خود را نااميد، عصباني و آشفته مييابد، به احتمال زياد، بـه دليـل چيـزي اسـت كـه اتفاق افتاده و او بر آن مسلط نبوده و يا نتوانسته بر آن نظـارت داشـته باشـد. حتـي اگـر ايـن اتفاق كوچك بوده باشد. بـه عنـوان نمونـه كليـد فاصـله (Bar Space) در صـفحه كليـد، خوب كار نميكند و هنگام تايپ بعضي كلمات بـه هـم مـيچـسبند و ايـن كـار، كـاربر را آشفته ميكند.
-
صراحت
همچنين، كاربر بايد علت و تأثير ارتباط بين اعمالي را كه در صـفحه نمـايش انجـام ميدهد، ببيند. اين امر، به وي اجازه ميدهد احساس كند متصدي فعاليتهـاي رايانـه اسـت و در واقع نظارت و كنترل رايانه را بر عهده دارد.
-
کاهش حجم کار کاربر
انتظار ميرود يك رابط كاربر مطلوب بدون بازشدن صفحههاي متعـدد، فـرد را بـه پاسـخ برسـاند و از تقّـهزدنهـاي زيـاد مبـرا باشـد. شـركت كالـدرا قـانون سـه ضـربه را مطـرح ميكند و بيشتر از اين تعداد ضـربه را بـراي رسـيدن بـه صـفحه مـورد نظـر كـاربر، مناسـب نميداند. گردش بيش از حد موشواره بدين معناست كه زمان كمتـري صـرف كـار مفيـد و واقعي شده است. درهمريختگي و بينظمي نشانهها و شكلها در صفحه، حجم كار را بـراي كاربر بالا ميبرد.
-
كمك و راهنمایی
مساعدت كاربر ميتواند به صورت مثالهايي از طريقـه جـستجو باشـد كـه وي را در يافتن پاسخ كمك ميكند، يا براي كاربراني كه اولـين بـار، بـا رابـط كـاربر مربـوط روبـرو ميشوند، پاسخ آماده به سؤالها مـيتوانـد بـسيار مناسـب باشـد. در اكثـر رابـط كاربرهـاي مطلوب، گزينهاي تحت عنوان «كمك» در نظر گرفته ميشود.
منابع:
نرگس خالقی،"مهمترين معيارهاي عمومي رابط کاربرهاي مطلوب".
Hwa Hu, Paul [et al] (١٩٩٩) "Evaluation of User Interface Designs for Information Retrieval Systems: a Computer-based Experiment" [available at] www. Elsevier.com/locate.dsw
Mandel, Teo (٢٠٠٣) "The Ideal UserInterface" [available at] http://Jupiter.eecs.utoledo.edu/rashmi/research/ideal-ui.html.
تگ ها : [PDF]ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺭﺍﺑﻂ ﮐﺎﺭﺑﺮﻫﺎﻱ ﻣﻄﻠﻮﺏ مهمترین معیارهای عمومی رابط کاربرهای مطلوب مهمترین معیارهای عمومی رابط کاربرهای مطلوب / 270974 پرتال جامع علوم انسانی ارزیابی رابط کاربر کتابخانههای دیجیتالی ملی برگزیده جهان: معیارهایی ارزیابی نرم افزار؛ انواع و کارکردها [PDF]ارزیابی رابط کاربر کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران از نظر مطابقت دانلود مقاله رابـط كـاربر ارائه ایدههای نو درجهت بهبود طراحی رابطکاربری نرمافزار [PDF]ﺑﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﻔﺤﻪ راﺑﻂ ﺟﺴﺘﺠﻮي دﯾﺠﯿﺘﺎل ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﮐ رابط کاربر گرافیکی رابط کاربری سایتهای کتابخانههای عمومی و اهمیت آن در تجربۀ کاربری گروه علم اطلاعات و دانش شناسي/ تحقیق در مورد رابـط كـاربر 16 ص – فروشگاه سی فایل برنامه نویسی ارزیابی مکاشفه ای: روشی کیفی برای ارزیابی رابط کاربر وب سایتها و [PDF]بررسی بار آموزشی اعضای هیات علمی در دانشگاه تحلیل میزان درک کاربران از نمادهای تصویری محیط رابط گرافیکی رابـط گـاربر 16 ص [PDF]بررسی میزان درک دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد از واژگان محیط رابط کار [PDF]گذاری کیفیت های فرهنگی شهروندان با معیارهای ارزش تحلیل فازی رابطه [PDF]ﮔﻴﺮي از آن: ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﻣﻴﺰان ﺑﻬﺮه اي ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اﻓﺰار ﻧﺮم ﻛ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر ﻣﻴﺰان اﻧﻄﺒﺎق ﻣﻨﺎﺑﻊ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺷﻮاﻫﺪ [PDF]اداره ﻞ و ﺶ و ﻮآوری ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻫﺎي ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻫﺎي ﻧﺎ الگوسازی و رتبهبندی معیارها در تأمین مالی مطلوب برای بخش عمومی با کاربری زمین [PDF]تحلیلی بر رابطه سرانه کاربری های زمین و اندازه شهر [PDF]ي ﺑﯿﻦ ﻓﺮم ﺷﻬﺮ و ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﺤﻠﯿﻞ راﺑﻄﻪ ﭘﺎرك ﺷﻬﺮي ( [PDF]معیارهای تشخیصی و طبقه بندی افزایش قندخون شود. که برای اولین بار در [PDF]بررسی معیارهای طراحی مطلوب فضای شهری برای کودکان، نمونه موردی: محله نظ [PDF]اي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯿﺰان ﺳﺎزﮔﺎري و ﻣﻄﻠﻮﺑ [PDF]نظریه های مکانیابی زوه ج [PDF]باز تعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی سنجش رضایت مردم از خدمات رفاه عمومی در نظام کاربری اراضی شهری(مطالعه [PDF]در ايران اينترنت و مشاركت سياسي تبيين رابطه كاربري [PDF]عوامل مؤثر بر ایجاد و ارتقاء اجتماع پذیری در فضاهای عمومی با [PDF]ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﻟﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ [PDF]ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺎﻧﻜﻬﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ نرمافزار چیست؟(۲)؛ شناسایی انواع نرمافزار هوش [PPT]روشنایی [PDF]بررسی معيارهای تأثيرگذار برافزایش ميزان فعاليت زنان در فضاهای شهری استاندارد 17020 [PDF]ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﻏﻴﺮ ﻋﺎﺩﻱ [PDF]ﻣﺮوري ﺑﺮ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي در ﺗﻄﺒﯿﻖ ﺑ ا [PDF]ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ اﻋﺘﻴﺎد ﺑﻪ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ در داﻧﺸﺠﻮﻳ معیارهای ارزیابی منابع مرجع اینترنتی [PDF]بررسی رابطه کاربرد نوآوری های حسابداری مدیریت و معیارهای ارزیابی عملک [PDF]Perspectives on hospital information system in medical practice [PDF]ضرورت استفاده از حسابداری تعهدی در بخش عمومی [PDF]بررسی رابطه سلامت عمومی و خودکارآمدی در زنان مراجعه کننده به مرکز بهدا [PDF]رتبهبندی وبسایت کتابخانههای مرکزی دانشگاههای علوم اصول دهگانه روابط عمومی نقش حیاتی روابط عمومی در سازمان [PDF]کاربری زمین رابطه ارزش افزوده اقتصادی(EVA) با ارزش بازار سهام (MV) و معیارهای سودآوری [PDF]ﻫﺎي ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺮ رﺿﺎﻳﺖ و اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎرﺑﺮان از ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي وب ﺑﺮرﺳ تعریف تبلیغات تحلیل و بررسی معیارهای طراحی داخلی فضاهای آموزشی/ مرضیه طبائیان فصلنامه تحقيقات اطلاع رساني و كتابخانه هاي عمومي(پيام كتابخانه سابق [PDF]ضوابط و مقررات اجرایی [PDF]عنوان مقاله : EMR ( در پلی عوامل موثر بر پذیرش و استفاده از سیستم [DOC]معیارهای احراز رابطه کارگری و کارفرمایی بررسی رابطه حمایت اجتماعی درک شده با رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در [PDF]کاهش خطرپذیری شهر از بالیای طبیعی )زلزله( از طریق برنامه ریزی رابـط كـاربر 16 ص [PDF]World Bank Documents & Reports [PDF]عنوان مقاله: چکیده: سرانه فضای کتابخانه ای نسبت به آسیا مطلوب است
نظرات