بی‌شک وقتی شما هم با دو واژه رابط کاربری (User Interface) و تجربه کاربری (User Experience)برخورد می‌کنید، برداشتی در ذهن دارید که فرق این دو در چه چیزی است. اما در ادامه بیشتر دو مفهوم رابط کاربری و تجربه کاربری را برای شما باز می‌کنیم تا هیچ سوالی بی‌پاسخ نماند:

رابط کاربری (User Interface یا UI):  اگر بخواهیم یک تعریف ساده برای رابط کاربری داشته باشیم، میتوانیم بگوییم که عبارت است از سری صفحات و المان‌های تصویری که شامل دکمه‌ها و آیکون‌ها هستند که سبب برقراری تعامل شما با یک وسیله (گجت) می‌شوند.

تجربه کاربری (User Experience یا UX):

به تجربه یک فرد گفته می‌شود که از تعامل او

با تمام جنبه‌های یک سرویس یا محصول حاصل می‌شود.

شاید هنوز هم دقیق متوجه نشده باشید و حال لازم است که سراغ یک سری نمونه برویم:

نمونه‌های رابط کاربری:

اگر از کاربران کامپیوتر شخصی در دهه ۷۰ میلادی بودید، برای استفاده از آن لازم بود که از رابط کاربری دستوری بهره می‌بردید که دستورات به صورت خطی وارد سیستم شده و در رابطه کاربری نمایش داده می‌شدند.

در آن زمان حتی سیستم عاملی نبود که حاوی گرافیک و آیکون‌ها باشد. حتی موس هم وجود نداشت که بتوانید به کمک اشاره آن، کار خود را آسان کنید. بعد از این جریان، کامپیوترهایی پا به عرصه گذاشتند که تحت زبان برنامه‌نویسی به عمل می‌آمدند.

در اوایل دهه ۸۰ بود که کمپانی Xerox PARC یک کامپیوتر شخصی عرضه کرد که Xerox Star نام داشت و اولین کامپیوتر شخصی‌ای بود که رابط کاربری گرافیکی را ارائه می‌داد (GUI).

سپس کمپانی اپل با ایده گرفتن از محصول Xerox، یک کامپیوتر شخصی عرضه کرد که موسی با یک کلید به همراه خود داشت. همین محصول سبب شد که طراحان به این فکر بیافتند که سیستم عامل چنین محصولی، نیاز به طراحی منطقی‌تری دارد و در همین جا بود که شغلی تحت عنوان طراح رابط کاربری بوجود آمد.

طراح رابط کاربری؟!!!

طراحی و تحلیل رابط کاربری به یک علم تبدیل شده است و امروزه طراحان رابط‌های کاربری روی وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها، تکنولوژی‌های پوشیدنی کار می‌کنند و رابط کاربری همه آنها را بوجود آورده و برای بهبود آنها، تست‌هایی انجام می‌دهند. حتی طراح المان‌های تصویری تمام موارد عنوان شده هم بر عهده این افراد است.

تجربه کاربری (User Experience یا همان UX) فقط حاصل ظاهر رابطی که با آن کار می‌کنید نیست. این مفهوم دارای ابعاد بسیاری است و فقط در صورتی به بهترین نحو صورت گرفته که کاربر در کل مسیر استفاده از کالا یا خدمت نیز لذت ببرد. به همین علت است که تمام موارد زیر، شامل تجربه کاربری هستند و نیاز است که بهترین مسیر ممکن برای آنها طراحی گردد:

– پروسه‌ای که در آن محصولات یا خدمات شما شناخته می‌شوند.

– سری اقداماتی که سبب تعامل با رابط کاربری می‌شود.

– احساسات و تفکراتی که حین انجام دادن یک کار روی رابط کاربری ایجاد می‌گردند.

– تمام مشاهداتی که توسط کاربر حین تعاملات صورت می‌گیرند.

به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که در طراحی تجربه کاربری، روی همه مواردی که مسیر کاربر را تعیین می‌کنند اثر گذاشته می‌شود. هم  هر چیزی که روی صفحه نمایش داده شوند، هم هر چه در خارج از آن و فقط بخشی از تجربه باشند. در طراحی رابط کاربری، کاملا روی ظاهر سطوح و عملکرد محصول وخدمات تمرکز می‌شود.

یک قیاس میان رستوران و UI/UX وجود دارد که تفاوت این دو را واضح‌تر مشخص می‌کند:

UI یا همان رابط کاربری، شامل میز، صندلی، بشقاب، لیوان و لوازم پخت و پز است. در صورتی که UX یا همان تجربه کاربری، شامل مواردی چون خود غذا، سرویس رستوران، امکاناتی چون پارکینگ  و حتی موسیقی و روشنایی داخل رستوران است.